Τα συνεχή επεισόδια έντασης στο Αιγαίο και την Αν. Μεσόγειο τον Ιούλιο και τον Αύγουστο δεν αφήνουν αμφιβολία πως οι υδρογονάνθρακες έχουν μετατραπεί σε μια χωρίς προηγούμενο απειλή για την ειρήνη σε ολόκληρη την περιοχή, και στην κεντρική πλέον παράμετρο του Κυπριακού προβλήματος.
Οι ανταγωνισμοί στην Αν. Μεσόγειο κορυφώνονται σε βάρος των λαών της περιοχής. Οι ελπίδες που επενδύθηκαν στην εξόρυξη των υδρογονανθράκων της Αν. Μεσογείου για την οικονομική στήριξη ενός νέου διακανονισμού Κυπριακού – ακόμα και σε βάρος της κλιματικής κρίσης που απειλεί τον πλανήτη ολόκληρο – αποδείχτηκαν πέρα για πέρα απατηλές. Οι υδρογονάνθρακες αποτελούν το ταχύκαυστο φυτίλι μιας νέας πολεμικής έκρηξης.
Ανεξάρτητα από την μετά-COVID19 πτώση στη τιμή των ορυκτών καυσίμων και στην τρέχουσα αξία των κοιτασμάτων της Αν. Μεσογείου, γύρω από τους ενεργειακούς πόρους και τις διαδρομές των ορυκτών καυσίμων προς την Ευρώπη οικοδομούνται περιφερειακές και παγκόσμιες συμμαχίες τεράστιων, «υπαρξιακών» συμφερόντων.
Στην Ελλάδα, στην Τουρκία και στην Κύπρο οι κυρίαρχες τάξεις ακροβατούν στο τεντωμένο σχοινί μιας νέας – πιθανόν γενικευμένης αυτή τη φορά – ελληνοτουρκικής σύρραξης. Για τη στρατηγική περικύκλωση και τον εγκλωβισμό της Τουρκίας, οι κυβερνήσεις του Νίκου Αναστασιάδη και του Κυριάκου Μητσοτάκη μεθόδευσαν και δημιούργησαν λυκοφιλίες με τα πιο αντιδραστικά καθεστώτα της περιοχής: με το Ισραήλ του Βενιαμίν Νετανιάχου, που βάλθηκε να προσαρτήσει τα εναπομείναντα Παλαιστινιακά εδάφη. Με την Αίγυπτο του δικτάτορα Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι, που κατέπνιξε την Αραβική Άνοιξη και τώρα ετοιμάζεται να εισβάλει στην ήδη καταρημαγμένη από τον πόλεμο Λιβύη. Με τον αιμοσταγή πολέμαρχο Χαφτάρ, κατά της «αναγνωρισμένης από τον ΟΗΕ κυβέρνησης της χώρας» (ένα καθεστώς ανάλογο με αυτό στο οποίο στηρίζει η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας το κύρος της). Με το βαθύτατα αντιδραστικό καθεστώς της Σαουδικής Αραβίας, που διεξάγει πόλεμο εξόντωσης κατά του φτωχότερου αραβικού κράτους, της Υεμένης. Με την Γαλλία του Μακρόν και της Total, να επιδιώκουν να αναβαθμιστούν στον στρατιωτικό βραχίονα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στέλνοντας τις φρεγάτες και τα αεροπλανοφόρα τους στην Αν. Μεσόγειο: που μας θέλει να πιστέψουμε πως υπερασπίζεται «το διεθνές δίκαιο στην Κύπρο λόγω αρχών κι όχι λόγω της Total», όπως με αξεπέραστη ξεδιαντροπιά δήλωσε η πρέσβειρα της Γαλλίας στη Λευκωσία. Και, τέλος, με τις ΗΠΑ του αντιδραστικότερου όλων των έως τώρα πλανηταρχών, του Ντόναλντ Τραμπ και της υπόδικου για απόκρυψη της απειλής από την κλιματική κρίση Exxon-Mobil.
Μιας και δεν μπορούν να αξιοποιήσουν τη ρητορική των «ιερών εδαφών», οι κυβερνήσεις στην Αθήνα, στην Λευκωσία και στην Άγκυρα επικαλούνται, όλες, το «Διεθνές Δίκαιο» και την «Διεθνή Νομιμότητα». Είναι αυτές οι ίδιες που κατηγορούνται επειδή η στάση και συμπεριφορά τους απέναντι στους πρόσφυγες-μετανάστες παραβιάζει κατ’ εξακολούθηση βασικές διατάξεις του «Διεθνούς Δικαίου» και κάθε έννοια «Ανθρώπινων Δικαιωμάτων». Από τους «συμμάχους» μας, το Ισραήλ είναι ήδη καταδικασμένο από Διεθνές Δικαστήριο για το τοίχος που έστησε σε όλο το μήκος των κατεχόμενων Παλαιστινιακών εδαφών. Οι ΗΠΑ είναι διαβόητες για την βαθιά τους περιφρόνηση προς το «Διεθνές Δίκαιο» και την ευκολία με την οποία καταγγέλλουν ακόμα και συνθήκες που έχουν επικυρώσει. Η δε Γαλλία σήμερα κατηγορείται από την Διεθνή Αμνηστία για παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου μέσα από πωλήσεις όπλων στην Αίγυπτο.
Πέρα από αυτά όμως, το Διεθνές Δίκαιο δίνει την δυνατότητα στον κάθε εθνικιστή δικηγορίσκο να δημαγωγεί ανασύροντας διατάξεις, νόμους και συμφωνίες που παρουσιάζονται ως να δικαιώνουν χωρίς ίχνος αμφιβολίας τις επιδιώξεις και πράξεις της ελίτ του έθνους του και να καταδικάζουν τις επιδιώξεις και πράξεις των αντιπάλων του. Το Διεθνές Δίκαιο, όπως έχει δείξει μια σημαντικότατη σχολή νομικής έρευνας, έχει πρόβλημα «απροσδιοριστίας» Μπορείς δηλαδή σε αυτό να βρεις διατάξεις για να υπερασπιστείς σχεδόν όλες τις θέσεις της κάθε μιας πλευράς. Oι κυβερνήσεις είναι μόνο «κατ’ ισχυρισμό» ένοχες για αυτά που τους καταλογίζουν οι αντίπαλοι τους, και «αθώες μέχρι αποδείξεως του ενάντιου», δηλαδή εωσότου κάποιο δικαστήριο άρει την απροσδιοριστία παίρνοντας μια απόφαση. Αυτό όμως μπορεί να το πράξει μόνο αφού κληθεί να πάρει απόφαση από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Βέβαια, λέει το «Διεθνές Δίκαιο», οι συμφωνίες μεταξύ κρατών πρέπει να τηρούνται. Μόνο όμως αν αυτές υπάρχουν, που στην περίπτωση της διαφοράς στην Αν. Μεσόγειο δεν υπάρχουν, ή αυτές που υπάρχουν δεν αναγνωρίζονται από όλους .
Ακόμα όμως και αν λειτουργούσε μέσω συμφωνιών το Διεθνές Δίκαιο στις σχέσεις Ελλάδας, Κύπρου, Τουρκίας, Λιβύης, Αιγύπτου, Ισραήλ, δεν επιτρέπεται να αδιαφορήσουμε για τις συνέπειες της εξόρυξης και χρήσης ορυκτών καυσίμων από τα «τεράστια κοιτάσματα» της Αν. Μεσογείου. Γιατί αυτά θα συμβάλουν στην επιδείνωση της κλιματικής κρίσης στο σημείο όπου δεν θα υπάρχει επιστροφή – στην αύξηση της μέσης θερμοκρασίας της Γης πάνω από το 1.5 οC από εκείνη του 1950. Η διεθνής επιστημονική κοινότητα έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει ότι η συνέχιση της εκμετάλλευσης, και πολύ περισσότερο η έρευνα και οι επενδύσεις σε νέα κοιτάσματα ορυκτών καυσίμων αποτελεί αυτοκτονική πολιτική.
Αν η ανακωχή στην Κύπρο και η ψυχροπολεμική συνύπαρξη Ελλάδας-Τουρκίας καταρρεύσουν, ο πόλεμος όχι μόνο πιο «διεθνοποιημένος» θα είναι από εκείνον του 1974, αλλά και ανυπολόγιστα πιο καταστροφικός και φονικός .
Είναι η ώρα όπου το κίνημα ειρήνης, το κίνημα επαναπροσέγγισης, το κίνημα ενάντια στην κλιματική καταστροφή, κάθε συνειδητός δημοκράτης, οφείλουν ενωμένα να ορθώσουν ανάστημα σε κάθε εθνικιστική και πολεμοκάπηλη επιλογή. Ούτε πόλεμο, ούτε καν συνεκμετάλλευση: Οι υδρογονάνθρακες της Αν. Μεσογείου πρέπει να μείνουν κάτω από το βυθό. Η Αν. Μεσόγειος από εστία έντασης και ανάφλεξης, πρέπει να μετατραπεί, σε θάλασσα ειρήνης, συνεργασίας και μιας ενεργειακά καθαρής ευημερίας: μιας ευημερίας για όλους τους λαούς της περιοχής, που θα συνάδει και με το συμφέρον ολόκληρης της ανθρωπότητας.
ΑΝΑΤΡΟΠΗ
ΑΥΓΟΥΣΤΟΣ 2020
anatropimag.wordpress.com 